Behawioryzm w opowiadaniach Borowskiego to koncepcja psychologiczna, która skupia się na badaniu zachowań ludzkich oraz ich przyczyn. W swojej prozie autor ukazuje postacie zmagające się z różnymi problemami i sytuacjami życiowymi, a poprzez analizę ich działań stara się pokazać, jakie czynniki wpływają na ludzką naturę. Behawioryzm stał się jedną z kluczowych teorii psychologicznych XX wieku i pozostaje do dziś ważnym narzędziem dla nauk społecznych.
Podstawowe założenia behawioryzmu
Behawioryzm jest jednym z najważniejszych kierunków psychologicznych, który skupia się na badaniu zachowania i reakcji ludzi w różnych sytuacjach. W opowiadaniach Tadeusza Borowskiego można dostrzec wpływ behawioryzmu, a zwłaszcza jego podstawowe założenia.
Podstawowym założeniem behawioryzmu jest to, że każde zachowanie człowieka wynika ze specyficznej sytuacji lub warunku. Behawiorystyczna teoria uczenia mówi nam o tym, jak proces uczenia się odbywa się przez połączenie bodźca i odpowiedzi. Może to być nagroda albo karą – w ten sposób organizm może zdobyć nowe umiejętności czy też uniknąć niepożądanych działań.
W swoich opowiadanich Borowski często ukazywał tę ideologię poprzez kreowanie postaci będących ofiarą okrutnego systemu koncentracyjnego oraz sposobem ich radzeniu sobie z ekstremalnymi warunkami panującymi w obozie pracy przymusowej.
Jednym z najlepszych przykładów takiego podejścia są “Opowieści wigilijne”. Bohater tego dzieła przeżył koszmarny czas spędzonego jako więzień hitlerowskiego obozu śmierci Auschwitz-Birkenau . Jego codzienna walka była skutkiem traum wywoływanych przez brutalność strażników nazistowskich oraz drakońskie warunki, w jakich przyszło mu żyć. Przetrwanie zależało od skrajnej determinacji i silnej psychiki.
W innym opowiadaniu “Bitwa pod Grunwaldem” Borowski kreśli obraz młodego człowieka – uczestnika potyczki wojskowej na polu bitwy o tę samą nazwę. Opisuje on proces uczenia się przez bohaterów poprzez doświadczanie bólu i cierpienia, co prowadzi do wykształcenia nowych umiejętności oraz zdolności walki.
Z drugiej strony behawioryzm jako koncepcja ukazuje również negatywny wpływ otoczenia na jednostkę ludzką. To właśnie zachowania innych osób mają decydujący wpływ na sposób reagowania danej osoby w określonej sytuacji czy też jej dalsze postępowanie.
Przywołąnia tu dwukrotnego laureata Nagrody Nobla, Ivara Pavlova , który twierdzi że ”Nie ma jednoznacznie złych lub dobrych ludzi – są tylko różne bodźce powodujące różną aktywność”. Także Bohaterskie walki więźniów hitlerowskich pokazują teorie propagowane przez behawiorystów dotyczącymi sposobu funkcjonowanie organizmu człowieka podczas ekstremalnych sytuacjach życiowych .
Podsumowując warto przytoczyć słowa samego autora : „Oczywiście, że można przeżyć każdą sytuację. Wszystko zależy od tego, jak się w niej zachowamy i czy potrafimy sobie radzić” („Ludzie to jest nasze imię”). Zachowanie ludzkie wynika z określonych czynników środowiskowych oraz reakcji na bodźce.
Behawioryzm jako teoria psychologiczna wpłynęła na sposób postrzegania rzeczywistości przez wielu pisarzy XX wieku – takie podejście do tematu opowieści stworzyło możliwość ukazania innych aspektów życia niż tylko emocje bohatera , ale również jego motywacje i sposoby działania w różnych warunkach. Dzięki behawiorystycznej koncepcji postaci literackich autor może pokazać nam co sprawia że postać działa lub myśli tak a nie inaczej .
Wezwanie do działania: Zachęcamy do zgłębienia wiedzy na temat behawioryzmu w opowiadaniach Borowskiego. Aby dowiedzieć się więcej, odwiedź stronę https://www.fundacja-steczkowskiego.pl/.
Link tagu HTML : https://www.fundacja-steczkowskiego.pl/
